Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönergenin amacı , tehlikeli madde taşımacılık faaliyetinde kullanılan ancak, ADR gerekliliklerini tam karşılamayan eski araç, araç üst yapıları ve bu araçlarda taşınan yük taşıma birimleri ile ulusal sınırlarımız dahilinde ve/veya ADR' ye taraf olmayan ülkelere yapılacak taşımacılık faaliyetlerinde can, mal ve çevre güvenliğini artırmak için gerekli olan tedbirlere yönelik usul ve esasları belirlemektedir.

Kapsam

MADDE 2-(1) Bu Yönerge;

a) Tehlikeli yük taşıyan 2014 model ve öncesi eski araçların ve üst yapıların tabi olacakları güvenli taşımacılık kriterlerini ,

b) Bu araçların yıllık teknik muaneleri ile üst yapı ve yük taşıma birimlerinin periyodik/ara/istisnai muayeneleri ve belgelendirmeleri, hakkında usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE-3 (1) Bu Yönerge , 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma,Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın  Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 30/11/2005 tarihli ve 5434 sayılı Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanunla taraf olduğumuz Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik ile Tehlike Madde Taşıyan  Araç ve Üst Yapıların Teknik Muayeneleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine dayanılarak yayımlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-(1) Bu Yönergede geçen;

a) ADR: Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına  İlişkin Avrupa Anlaşmasını,

b)Araç/ Taşıt : Karayolunda tehlikeli madde taşımacılığı yapılması amacıyla ilgili mevzuata uygun olarak imal edilen en az dört tekerlikli ve azami tasarım hızı 25 km/s 'den fazla olan kamyon,kamyonet,tanker ve bunlar tarafından çekilmesine izin verilen römork veya römork türündeki taşıtlar  ile bu amaçla özel donanımı bulunan diğer taşıtları,

c)Bakanlık:Ulaştırma , Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını,

ç)Eski araç/ taşıt : 24/10/2013 tarihli, ve 28801 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliğe göre , 1/1/2015 tarihinden önce trafiğe tescil edilmiş araç/taşıtları ,

d)İdare: Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğünü,

e) Muayene Merkezi : Tehlikeli Madde Taşıyan Araç ve ve Üst yapıların Teknik Muayeneleri Hakkında Yönetmelik kapsamında araç ve üst yapıların muayenelerinin yapılacağı  Bakanlık tarafından yetkilendirilen merkezleri,

f)Onay Kuruluşu: Tehlikeli Madde Taşıyan Araç ve Üst Yapıların Teknik Muayeneleri Hakkında Yönetmelik kapsamında yapılacak teknik muayene ve belgelendirme işlemlerini gerçekleştirmek üzere , Bakanlık tarafından yetkilendirilen ve TÜRKAK tarafından  ISO 17020 Kapsamında  A tipi muayene kuruluşu olarak akredite edilen kurum/kuruluşları,

g)Taşıt Uygunluk Belgesi: Ulusal sınırlarımız dahilinde ve/veya ADR'nin gerekliliklerini tam olarak sağlamayan eski araçlara tehlikeli madde taşımacılığı faaliyetinde bulunmaları için Bakanlığın belirlediği usul ve esaslara göre düzenlenen belgeyi,

ğ) Tehlikeli Madde: ADR' ye göre tehlikeli olarak kabul edilen madde ve nesneleri ,

h)Yük Taşıma Birimi: Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan konteyner, tank konteynerleri, tank takas gövdeleri , çok elemanlı gaz konteynerleri (ÇEGK), portatif tanklar ve IBC

1) Üst Yapı: Araç üstü sabit tanklar (tankerler), tüplü gaz tankeri, sökülebilir tank ile mobil patlayıcı taşıma birimi ve bunlara ilişkin donanımları ,

2)Bu Yönerge'de kullanılıp da bu maddede yer almayan terimler veya kavramlar için , ilgili yönetmeliklerde ve ADR'de yer alan tanımlar esas alınır.

Akaryakıt ve bitüm tanklarının sahip olması gereken donanım ve özellikler

MADDE 8 -(1) Maksimum çalışma  basıncı 0,5 bardan az olan akaryakıt ve bitüm tankları aşağıda belirtilen donanım ve özelliklere sahip olmak zorundadır.

 a) Et kalınlıkları aşağıda bulunan tabloda belirtilen değerlerden az olmayacaktır.

b) Tankın eşdeğer çapı 1,8 metre altında ise yukarıdaki tabloda belirtilen kalınlıklar 1 mm azaltılabilir ancak hiçbir şekilde 3 mm altına inemez.

c)Tankların görülebilecek bir yerine tankın net kapasitesi yazılacaktır. Tank bölmelerden oluşuyorsa net kapasiteler her bir bölme için ayrı ayrı yazılmış olacaktır.

ç)ADR bölüm 3.2 tablo A'ya göre tankta taşınan tehlikeli maddeye ait tank kodunun 3. Harfi B olan tankların her bir bölmesinde dip vana bulunacaktır. Dip vana bulunmayan tankların diğer hususlar bakımından uygun olması durumunda tankın kullanıma 1 Ocak 2022 yılına kadar müsaade edilir.

d)Tank üstünde mevcut bulunan teçhizatlar için sertifikalı olma şartı aranmaz. Ancak yeni takılacak teçhizatların , teçhizat üretecisinin  ADR'de atıf yapılan standartlara uygunluğunu gösteren beyanı aranacaktır.

e) Bitüm taşımacılığı yapan tanklarda ısıl yalıtım mevcut olacaktır.Yüksek sıcaklıkta dolum yapılan tanklarda dolum esnasında malın noktasal olarak yığılmasını engellemek için deflektörler bulunacaktır.

f) LPG ve  Vakum izolasyonu ile soğutularak sıvılaştırılmış gazları taşıyan tankların dışında diğer gaz türlerini taşıyan tanklar içinde bu fıkra hükümleri uygulanır.Söz konusu tankların testlerinde ADR hükümleri geçerlidir.

g)Vakum izalasyonlu kriyojenik tankların muayenelerinde test için gerekli bilgilere tank plakasından veya tanka ait daha önceki muayene kayıtlarından ulaşılmadığı ve söz konusu bilgilerden şüpheye düşüldüğü durumlarda Ek-1'de istenen formatta tankın üreticisi tarafından hazırlanan beyan araç sahibi tarafından Onay Kuruluşunuza İbraz edilmelidir.

ğ)LPG ve vakum izolasyonlu kriyojenik tanklar dışında kalan diğer gaz türlerini taşıyan tankların muayenelerinden önce üretici firma tarafından Ek-1'de istenen formatta tankın üreticisi tarafından hazırlanan beyan araç sahibi tarafından Onay kuruluşuna ibraz edilmelidir.

Bu beyan esas alınarak muayene faaliyetleri yürütülür. İlgili tanklarda söz konusu beyana ulaşılamadığı durumlarda tankın iç kontrolü ve et kalınlığı ölçümü yapılmaksızın  ADR'de belirtilen test basınçlarına göre hidrostatik basınç ve sızdırmalık testleri yapılarak tankların kullanımına  1 Ocak 2022 yılına kadar müsaade edilir.

Sıvı kimyasal taşıyan tankların sahip olması gereken donanım ve özellikler

 MADDE 10 (1) Taşınan tehlikeli malın UN numarası karşılığında tank kodunun ikinci harfi ( G , 1.5 ve 4 ) olan  ve sıvı kimyasal taşıyan tanklar aşağıda belirtilen özelliklere sahip olacaktır.

a) Tankta  kullanılan contalarda herhangi bir aşınma ,yıpranma  vb. belirtiler olmayacaktır.

b) Metal tankların et kalınlıkları aşağıda  bulunan tabloda belirtilen değerlerden az olmayacak ancak, basınçlı kimyasal taşıyan tanklar sadece paslanmaz çelikten mamul olacaktır.

b) Tankın eşdeğer çapı 1,8 metre altında ise yukarıdaki tabloda belirtilen kalınlıklar  1 mm azaltılabilir ancak hiçbir şekilde 3 mm  altına inemez.

c) ADR Bölüm 3.2 tablo  A' ya göre tankta taşınan tehlikeli maddeye ait tank kodunun  3.Harfi  B olan tankların her bir bölmesinde dip vana bulunacaktır .

ç) Tankların her bir bölme üstünde sızdırmaz özellik gösteren güvenlik valfi bulunacaktır.Sızdırmaz özellik göstermeyen güvenlik ekipmanı bulunan takların diğer özellikleri uygun olması durumunda  1 Ocak  2020  yılına kadar kullanıma müsaade edilir.

d) Fiber takviyeli kompozit malzemeden yapılan tanklarda tank gövde malzemesinde herhangi  bir  aşınma  , deformasyon ve renk değişikliği belirtileri bulunmayacaktır. Bu tanklarda  et kalınlığı şartı aranmaz ancak , et kalınlığı haricinde bu fıkradaki diğer hükümler geçerlidir.

e)  Tank üstünde mevcut bulunan teçhizatlar için sertifikalı olama şartı aranmaz. Ancak yeni takılacak teçhizatların , teçhizat üretecisinin  ADR'de atıf yapılan standartlara uygunluğunu gösteren beyanı aranacaktır.

Basınçlı kimyasal taşıyan tankların sahip olması gereken donanım ve özellikler

MADDE 11 (1) 4 bar üstü hesasplama basıncına sahip sıvı kimyasalları taşıyan tanklar, ADR'de beliritlen özelliklere sahip olmak zorundadır.

a)EX II araçta örtülü /brandalı taşımacılığa izin verilir. EX III araçta  örtülü/brandalı taşımacılık  yapılamaz . EX II araçlarda kullanılacak örtünün/ brandanın yanma hızı,  ISO taşımacılık yapılamaz. EX II araçlarda kullanılacak örtünün/brandanın yanma hızı , 3795: 1989'a göre 100 mm / dakikayı geçmeyecektir.

b) Bu araçlar patlayıcıları , dış tehlikelerden ve hava koşullarından koruyacak şekilde yapılmış ve donatılmış olacaktır.

c) Bu araçlarda sürücü bölmesi aralıksız bir duvar ile yük bölmesinden ayrılmış olacaktır.

ç) Taşınan tehlikeli maddelerin yükleme yüzeyi , yüke herhangi herhangi bir şekilde zarar vermeyecek şekilde yapılmış olacak ve yükleme bölgesinde yükün kaymasını engelleyecek önlemler alınmış olacaktır.

d) Araç üstyapısında  kullanılan elektrik aksamının nominal voltajı 24 v'yi geçmeyecektir.

e)  EX II araçlarda yük bölmesindeki aydınlatma sistemi tavanda yer alacak , kabloları ya da ampülü dışarıyla temas etmeyecek şekilde kaplamış olacaktır.

f) Yük bölmesindeki  elektrik tesisatı tozdan korumalı  (IP 54 veya dengi ) ve uyumluluk grubu J için  bu değer en az IP 65 olacaktır.

g) Patlayıcı Maddenin tank içerisinde taşınması durumunda;

      1. EX III araçlarının motor kısımları otomatik yangın söndürme sistemi olmalıdır.

      2.EX III araçlarda tekerlek yanmasına karşı metal  termal kalkan ile yükün korunması sağlanmış olmalıdır.

     3. EX III araçlarda tank ile araç arasında  en az  bir adet topraklama  bağlantısı olmalıdır.

MPÜB'nin sahip olması gereken donanım ve özellikler

MADDE 13 - (1)  Mobil Patlayıcı Üretim Birimleri  (MPÜB) aşağıda belirtilen özelliklere  sahip olmak zorundadır.

a) Üst Yapı ile araç arasında en az topraklama bağlantısı bulunacaktır.

b) Üst Yapı araca yerleştirilirken taşıma yüzeyinin toplam genişliği yüklü aracın ağırlık merkezi yüksekliğinin en az % 90'ı kadar olacaktır.

c) Yanmalı ısıtıcılar ADR'de belirtilen şartları karşılamak zorundadır.

ç) Motor kısımları otomatik yangın söndürme sistemi ile donatılmalıdır.

d) Tekerlek yanmasına karşı metal termal kalkan ile yükün korunması sağlanmış olacaktır.

e) Yük bir basınçsız tankta  taşınıyorsa , tank kısmı ile ilgili tank koduna uygun olarak bu Yönerge'de basınçsız olarak kimyasal taşıyan tanklar için belirtilen kriterler  sağlanmak zorundadır.

f) Yükün bir  basınçlı  tankta taşınması durumunda ise tank  ADR  Bölüm  6.12 şartlarını sağlamak zorundadır.

g) MPÜB ünitesi içerisindeki konteyner , ADR'de BK2 tipi yığın konteynerler için öngörülen zorunlulukları  sağlamalıdır.

ğ)MPÜB'ler ADR Bölüm 6.12'de belirtilen ekipman ve patlayıcılara yönelik özel bölme şartlarını sağlayacaktır.

Diğer Hususlar

MADDE 14 (1)  Eski tankların olumlu sonuçlanan muayeneleri sonrası toplam tank ve bölme brüt hacimleri , göz sayısı, test basınçları , muayene tarihi ve onay kuruluşu tarafından verilecek tank seri numarası bilgilerini içeren tank plakası hazırlanarak tankın görünür bir yerine yerleştirilir. Muayene tarihi  ( ay ve yıl ) işaretlenip, tarihin yanısoğuk damga ile onay kuruluşu tarafından mühürlenir.

(2) Tank Muayene Kapsamı ilk/periyodik muayene ise muayene tarihi yanına "P" harfi , ara muayene ise "L" harfi eklenir.

(3) 7500 litreden fazla brüt hacme sahip göz bulunan tanklarda söz konusu bölme dalga kıranla 7500 litreden daha küçük brüt hacimlere ayrılmışsa, Tank plakasında ilgili gözün brüt hacminin yanına "S" harfi konulur.

(4) Gerek eski araçlar  gerekse de yeni araçlarda iki bölme veya dalgakıran arasındaki brüt hacmi 7500 litreyi aşan tank bulunması durumunda  ADR/Taşıt Uygunluk Belgelerinin açıklama kısmına ilgili bölme  için "%20 den fazla ve  % 80'den az dolum oranıyla taşımacılık faaliyeti yapılamaz" şerhi düşürülür.

(5) Üstünde imalat tarihi bulunmayan plastik  IBC'lerin  ( orta boy dökme  yük konteynır ) tehlikeli madde taşımacılığında kullanılmasına 1 Ocak 2019 yılına kadar müsaade edilir.

Üstünde imalat tarihi belirtilen plastik IBC'lerin kullanım süresi 5 yıldır.  Söz konusu IBC'lerin ara muayenesi 2,5 yılda  ( 3 ay) bir IBC işletmecisinin tesisinde onay kuruluşu denetiminde yapılır.

 Muayene tarihi (ay / yıl)  ve onay kuruluşunun mührü IBC plakasına işlenir.

(6) ADR mevzuatına uygun üretilmemiş eski metal IBC'ler  ( 2014  yılından önce üretilmiş  olanlar ) ile yeni metal IBC'lerin  ( 2014 yılından sonra üretilmiş olanlar , )  ara / periyodik  muayenesi  2,5 / 5  (ikibuçuk/ beş )  yılda  ( 3 ay ) bir  IBC işletmecisinin tesisinde onay kuruluşu denetiminde yapılır. Muayene tarihi ( ay / yıl ) ve onay kuruluşunun mührü IBC plakasına işlenir.

(7) ADR mevzuatına uygun üretilmemiş eski çok elemanlı gaz konteynerlerinin ara ve periyodik muayeneleri  ile bu yapıya ait basınçlı ekipmanlarının muayeneleri ADR 6.8.3.4.15 e göre  Onay Kuruluşu gözetiminde  ÇEGK 'nin işletmecisinin gösterdiği uygun bir yerde ADR mevzuatında belirtilen sürelerde gerçekleştirilir.

(8) 2014 yılından sonra üretilmiş tank / konteyner  çok elemanlı gaz konteyneri / tank takas gövdesi  ara ve periyodik muayeneleri ile bu yapıya ait basınçlı ekipmanlarının muayeneleri , ADR' ye uygun bir şekilde onay kuruluşu gözetiminde işletmecisinin gösterdiği uygun bir yerde gerçekleştirilir.

(9) İdare , Yönerge hükümleri ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat değişikliklerine  göre ilave şartlar isteyebilir ve bu Yönergenin uygulanmasına yönelik genelge veya talimatlar yayımlanabilir.

Plastik Tanklar

GEÇİCİ MADDE 1- (1) ADR'de taşımacılıkta kullanılmasına müsaade edilmeyen ancak , ülkemizde sıvı kimyasal maddelerin taşınmasında kullanılan plastik tankların olduğu eski araçların, Taşıt Durum Tespit Belgesi almaları şartıyla 31 Araık  2017 yılına kadar  kullanılmalarına müsaade edilir. Bu tarihten  sonra söz konusu maddelerin plastik tanklarda taşınmasına müsaade edilmez.

Yürürlülük

MADDE 15 - (1)  Bu Yönerge  yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 16 - (1) Bu Yönerge hükümlerini Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürü Yürütür.

1.Üretici Firma Adı:

2. Tankın Üretim Yılı :

3. Tank Üretim  Seri No :

4. Taşınabilir  Basınçlı Ekipmanlar  Direktifine  Göre Belgelendirme  İşlemi Yapılmış mı ?  

5. Tasarım Standardı²
6. Tankın  İmalinde Kullanılan Malzemeler ^{3 :}

^{7. Et Kalınlıkları :}

    ^{7.1.  Ön ve  Arka  Bombe  Et Kalınlığı}

    ^{7.2. Gövde  Et Kalınlığı}

^{8. Basınç ve Sıcaklık  Bilgileri}

    ^{8.1. Maksimum Çalışma  Basıncı} 

    ^{8.2. Doldurma / Boşaltma  (Pompa) Bsıncı :}

    ^{8.3. Test Basıncı :}

    ^{8.4. İŞletme Sıcaklığı:}

^{9. Güvenlik Valfleri / Patlatma Diskleri :}

   ^{9.1.  Adet :}

   9.2.  Marka, Model :

   9.3. Açma / Kapama Basıncı:

   9.4. Boşaltma  Kapasitesi :

 10. Tankta  Taşınabilecek  Tehlikeli Maddeler 

     UN numarası                       ADR 3.2 Tablo A' ya Göre Adı                                                     ADR 4.3'e Göre  Test Basıncı (Mpa)                                             ADR 4.3'e Göre  Azami  Kapasite  ( kg/litre)

Üretici Firma Sorumlusu ;

                          Ad/ Soyad  :

                          Unvan         :

                           Firma Kaşesi / İmza  :

 1. İlgili sertifika  ve Raporlarını Beyana Ekleyiniz.

 2. Tasarım standardının yılı mutlaka belirtilmelidir.

 3. İmalat malzemeleri ilgili standartta belirtilen malzeme kodu ile beliritlmelidir.

 4. Vakum izolasyonlu kriyojenik tanklarda bu beyanın 6 ve 7 Maddelerinin doldurulması zorunlu değildir.

 5.Tanka ait ilk kontrol ve testlere ilişkin raporlar varsa dosyaya eklenmelidir.